Waar stokt het potentieel van commons-initiatieven?

Online workshop: verkenning casus Energiecoöperatie Sterk op Stroom 

Op maandagmiddag 15 maart 2021 verkennen we met behulp van een online-opstelling de vraag van Energiecoöperatie Sterk op Stroom (Den Haag, Vruchtenbuurt). De coöperatie ‘staat op de schouders’ van het CPO-project Groene Mient waarin 33 woningen zonder aardgas gebouwd zijn. De coöperatie zet zich in voor de realisatie van een Smart Grid, beheerd als een ‘common’. Wat maakt dat dit niet vanzelf gaat? Hoe verhoudt het nieuwe commons-arrangement zich tot bestaande instituties, zoals de lokale netbeheerder en gemeente? Wie houdt wie in de greep en is dat vol te houden? Wat is er nodig om elkaar te versterken? Allemaal vragen om verder te onderzoeken. 

Voor wie

We streven naar aanwezigheid van een gemêleerde multi-actor groep, met betrokkenheid bij deze specifieke casus en/of gerelateerde cases. De sessie beoogt het collectief lerend vermogen aan te spreken, in een open en vertrouwelijke setting. Wil je meedoen met deze workshop? Meld je dan aan via onderstaande link. Er zijn geen kosten verbonden aan deelname. Wel vragen we iets van je terug. Drie weken na de verkenning nemen we contact met je op om je kort te bevragen over de inzichten die je hebt opgedaan. En hoe dit wel of niet bijdraagt aan het realiseren van potentieel van commons-achtige initiatieven. 

Praktisch

Datum: 15 maart 2021 van 13.30 -17.00 uur

Aanmelden: https://hellingerinstituut.nl/commons-onderzoeksworkshop-15-maart-middag/ 

Uiterlijk een dag voor aanvang van de workshop ontvang je een Zoomlink voor deelname. Organisatie en begeleiding Deze workshop is een initiatief van het MVI-energieprogramma van de topsector Energie en wordt georganiseerd samen met de Club van Wageningen. De workshop is onderdeel van een systemisch onderzoek naar het potentieel van commons-achtige initiatieven in de energie- en klimaattransitie. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het Bert Hellinger Instituut Nederland. De workshops worden begeleid dor Petra van de Kop en Barbara Hoogenboom van het Bert Hellinger Instituut en ingeleid door Martine Verweij van het MVI-energie programma.

Over commons

Energie, de natuur, frisse lucht, grond, drinkwater, zorg, welzijn, het zijn basisbehoeften van ieder mens. In Nederland en in de wereld ontstaan steeds meer initiatieven waarbij een groep mensen zo’n hulpbron samen ‘tot leven brengt’ en beheert: denk aan grote moestuinen voor een hele buurt, duurzame wooninitiatieven in collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) en een lokaal collectief beheerd warmtenet in handen van bewoners. Commons-initiatieven zijn (in wetenschappelijke termen) - “institutionele arrangementen gevormd door groepen (mensen) met de bedoeling om gemeenschappelijke problemen het hoofd te bieden, gedurende een bepaalde periode. Daarbij stelt de groep bepaalde regels vast met betrekking tot toegang tot die groep en het gebruik en het beheer van de hulpbron en diensten die de groep gezamenlijk in eigenaarschap heeft”1 . In praktischer termen is een common een groep mensen die samen in actie komt voor een betere toekomst, door gezamenlijk een hulpbron te beheren. Dat kan ook een straat zijn, die mensen samen autoluw en groen maken. Of een kinderopvang. Het aantal commons-initiatieven groeit snel. Maar de signalen dat deze ‘commons-initiatieven’ het ook vaak lastig hebben, nemen ook toe.

Over systemisch onderzoek

In voorjaar 2021 doet MVI 2 daarom systemisch onderzoek naar het potentieel van commons initiatieven, met als aanleiding de signalen die MVI ontving dat deze initiatieven best vaak vastlopen/niet hun volledig potentieel lijken te realiseren. Systemisch gezien is potentieel een vorm van levensenergie. Levensenergie wil stromen. Of dat nu voor individuen geldt, voor teams, organisaties, bedrijven of voor de samenleving als geheel: potentieel vraagt om geleefd te worden en iets te bewerkstelligen in de samenleving.

Het MVI-programma is nieuwsgierig om te ontdekken wat redenen zijn dat het potentieel van commons initiatieven (soms) niet ten volle benut kan worden en/of om te leren welke omstandigheden juist potentieel en groei ontketend hebben. Dat doen we door samen met het Bert Hellinger Instituut een setting te creëren waarin zij die deze problematiek ervaren, als initiatiefnemer, of in het directe ümfeld, deze vraag systemisch kunnen verkennen.

De systemisch fenomenologische benadering, ook wel ‘systemisch werk’ genoemd, is een van de vele systeembenaderingen voor maatschappelijke- en organisatieontwikkeling en wordt toegepast over vrijwel de gehele wereld. De methode van opstellingen is een ervaringsgerichte werkwijze waarbij onderliggende patronen en dynamieken voelbaar en inzichtelijk worden. Het systemisch onderzoeken van maatschappelijke vraagstukken met behulp van een opstelling helpt om de context beter te begrijpen waardoor betrokken partijen ontdekken wat zij zelf kunnen doen (of laten) om potentieel te laten stromen.

Meer info

Over dit systemisch onderzoeksproject:
Petra van de Kop (petra.vandekop@hellingerinstituut.nl) Barbara Hoogenboom (barbara.hoogenboom@hellingerinstituut.nl)

Over de Club van Wageningen:
www.clubvanwageningen.nl Xander Smit – secretaris - (xrsmit@gmail.com)

Over MVI-Energie:

https://www.topsectorenergie.nl/mvi Martine Verweij (verweij@greenbridges.nl)